Ένα εντυπωσιακό φαράγγι 3 χλμ. και βάθους 300-350 μ. που διασχίζεται από τον ποταμό Ασπρόρεμα, παραπόταμο του Αγραφιώτη. Κατά μήκος της κοίτης υπάρχει πυκνή βλάστηση από πλατάνια και βελανιδιές.
 |
| Ο ξενωνας που διανυκτερεύσαμε |
 |
| Θέα απο την αίθουσα του ξενώνα |
 |
| Το μονοπάτι κτίστηκε το 1950 και θεωρήθηκε δημόσιο έργο |
 |
| Ακολουθώντας το μονοπάτι |
 |
| Κτιστό το μονοπάτι προς το Ασπρόρεμα |
 |
| Φωτογραφίζοντας την ομάδα μας |
 |
| Τηλεγραφόξυλο κάποιας άλλης εποχής |
Επινιανά-Απιδιά
Τα Επινιανά βρίσκονται στα δυτικά
Άγραφα και είναι κτισμένα σε υψόμετρο 1000μ περίπου. Για να φτάσεις εδώ είναι μια μικρή περιπέτεια. Περιτριγυρίζονται από ψηλές κορυφές και εκτεταμένα δάση ελάτων
και φυλλοβόλων δέντρων. Τα παλαιότερα χρόνια οι κάτοικοι
ζούσαν σχεδόν αποκλειστικά από την κτηνοτροφία και μάλλον απομονωμένοι. Με το πέρασμα των χρόνων, ο πληθυσμός
ολοένα και μειωνόταν.
 |
| Λίγο πιο έξω απο τα Επινιανά |
 |
| Πέρνουμε ένα εγκατελλειμενο μονοπάτι προς την Απιδιά |
 |
| Απιδιά με θέα προς τα δυτικά Άγραφα.... |
 |
| Φτέρη στα δεξιά.Από το χωριό ξεκινάει μια ορειβατική διαδρομή, που οδηγεί μετά από 6 περίπου ώρες, στην κορυφή της Φτέρης. |
Καταραχιάς
 |
| Επινιανά με θεα τις αντικρινές κορφές |
 |
| Πέτρινο μονοπάτι προς το διάσελο... |
 |
| Διάσελο που έχει και μια βρύση |
 |
| Ο Καταραχιάς όπως φαίνεται απο το Διάσελο |
 |
| Τραβερσα προς το Μνημείο |
 |
| Η πορεία προς την κορυφή στα 1965μ |
 |
| Δέηση για ένα θλιβερό γεγονός |
Συμφιλίωση μέσα στη χιονοθύελλα: Μονάδες ανταρτών και κυβερνητικού στρατού αδελφώθηκαν για μία μόνο νύχτα στη Νιάλα των Αγράφων μπροστά στη μανία της φύσης. Το συγκλονιστικό αυτό περιστατικό, συνέβη στα Αγραφα, στον αυχένα της Νιάλας και ενώ ο Εμφύλιος Πόλεμος βρισκόταν στο αποκορύφωμά του, τον Απρίλιο του 1947 και καταγράφηκε ως «τραγωδία της Νιάλας» ή «συμφιλίωση της Νιάλας». Τραγωδία ήταν γιατί μονάδες του Δημοκρατικού Στρατού με συνοδοιπόρους γέροντες και γυναικόπαιδα, έπεσαν σε τρομερή χιονοθύελλα, που αποδεκατισμένες υποχρεώθηκαν να αναζητήσουν τη σωτηρία τους στα καταλύματα του κυβερνητικού στρατού. Συμφιλίωση ήταν γιατί μπροστά στην φοβερή μανία της φύσης οι αντάρτες έγιναν δεκτοί από τους σκληρά επίσης δοκιμαζόμενους αντιπάλους τους.
 |
| Ο Καταραχιάς όπως φαίνεται απο την Απιδιά...ως κοιμωμένη |
 |
| Στην δεύτερη κορυφή του Καταραχιά |
 |
| Μεταξυ των δυο κορυφών υπάρχει ένα φοβερό φαράγγι |
 |
| Δεύτερη κορυφή παρμενη απο την πρώτη.. |
 |
| Η ορειβατική ομαδα όπως την φωτογράφησα απο τη δεύτερη κορυφή |
Γέφυρα Επισκοπής
 |
| Αγναντεύοντας τη γέφυρα της Επισκοπής, που πήρε το όνομά της από τον ομώνυμο βυζαντινό ναό του 8ου αι. τι να πω και τί να μολογήσω.... ένα τόσο άγριο και εκπληκτικό τοπίο στο νομό Ευρυτανίας! |
Η
λίμνη Κρεμαστών είναι μια τεχνητή λίμνη που κατασκευάστηκε τη δεκαετία
του ’60 στο πλαίσιο του εξηλεκτρισμού της χώρας (βλέπε εθνάρχη!!!) και
καταλήγει στο υδροηλεκτρικό φράγμα των Κρεμαστών. Τροφοδοτείται από τους
ποταμούς Αχελώου, Αγραφιώτη, Ταυρωπού και Τρικεριώτη.
Ο
δρόμος που συνδέει οδικά τις πρωτεύουσες της Ευρυτανίας και της
Αιτωλοακαρνανίας φιδοσέρνεται στενός και ανηφορικός ανάμεσα από τα
κορφοβούνια. Δρασκελίζει ποτάμια, γκρεμούς, διασχίζει ξεχασμένα χωριά,
πυκνά δάση και τελικά μετά από μία περιπέτεια μισής μέρας καταφέρνει να
συνδέσει το Αγρίνιο με το Καρπενήσι. Αναμφίβολα είναι μια δύσκολη
διαδρομή που η απόσταση δεν μετριέται σε χιλιόμετρα αλλά σε τσιγάρα!!!!
 |
| Το ρέμα του Μοναστηρακιωτη καταλήγει στον Αγραφιώτη.. εδώ η παλιά γεφυρα που ένωνε παλιά τις δυο όχθες του.... |
Διασχίζουμε ένα χωματόδρομο (κάμποσα χλμ και πολύ ανηφόρα), για να φτασουμε στο σημείο εκκίνησης της πρώτης μας διαδρομής, στο Διάσελο του Καλόγερου για να ανεβουμε στη Λιάκουρα Αγράφων...
Λιάκουρα
Μετά απο μια έντονη ορθοπλαγιά φτανουμε στις ράχες της Λιάκουρα. Πίσω μας απλώνεται ο Καλόγερος και γυρίζουμε για να τον φωτογραφήσουμε..
Είμαστε σε μια από τις ράχες του Λιάκουρα, αλλά προσεγγίζουμε την κορυφή. Η Λιάκουρα μου θυμίζει την Τριανταφυλιά στη διαμόρφωση του έδαφους της.Αντικρύζοντας τα απέναντι βουνα Φτέρη (2127μ), Γιδόκαστρο (1757μ) και στο βαθος το Ντελιδημι (2163) που θα παμε αύριο...
Η επιστροφή τρομακτική... καποια στιγμή ξεφεύγει μια πλακα πλάτους ενός μετρου και κατευθυνόταν με ταχύτητα στον προπορευόμενο.... που προλαβαινει και πηδα πανω της.... σερφάρωντας..τον ρίχνει κατω με εκδορές και αίματα.... χρειάστηκαν ράμματα κλπ.. ευτυχώς που παίρνουμε μαζί μας πάντα και τον γιατρό μας... μπράβο Χάρυ!!!
ο συμπαθητικός βοσκός όταν ρωτήθηκε αν πίνεται το νερό..τι απάντησε..αφού το πίνουν τα κατσίκια μου!!!!
Προχωρώντας προς το ρέμα Μοναστηρακιώτης (2χλμ απο το χωριο Μοναστηράκι Ευρυτανίας) συναντήσαμε το χείμαρο Μοσχούλη σε σχηματισμό Καταρράκτη.. Μέσα Ιουνίου με πολύ ζέστη και τα νερά ρέουν εδώ άφθονα...
Στο
χωματόδρομο απου ξεκινα απο το χωριο Μοναστηρακι για το Σίχνικο
διακρίνουμε τα ερείπια ενός νερόμυλου που λειτουργούσαν από τα νερά του
χειμάρρου του Μοσχολή, ενώ σε μικρή απόσταση από το χωριό, πάνω από το
ρέμα Μοναστηρακιώτης βρίσκεται ένα όμορφο παλιό γεφύρι. Το Ψηλό Γεφύρι,
όπως το ονομάζουν οι ντόπιοι, εχει καταστραφεί απο τους νεοέλληνες. Στο
βωμο του αυτοκινήτου, έχει τσιμεντοποιηθεί για να διέρχονται οχήματα...
Στο παρελθόν, διευκόλυνε τους ταξιδιώτες που πηγαίνανε από τα Άγραφα προς τη Βαρβαριάδα και από εκεί προς το γεφύρι του Μανώλη. Στέκεται παραμερισμένο και κρυμμένο πίσω από τα κλαδιά των πλατάνων που πυκνώνουν το τοπίο και κρύβουν τα πάντα γύρω τους, και γι’ αυτό διακρίνεται μόνο η κορυφή της καμάρας του. Ένα αντιστοιχο γεφύρι στο γειτονικό Μοναστηρακι είχε χειρότερο τύχη..τσιμεντώθηκε!!!
 |
| Ο Άγ. Δημήτριος στο χωριό Άγραφα. Κτίστηκε το 1898, έχει παππά και ψάλτη που εκτελεί χρεη καμπανοκτύπη και ελεονόμου! |
Το χωριο Άγραφα πρέπει να ειναι πολύ παλιό. Πόσοι μυθοι αναφέρονται για το χωριο δεν περιγραφεται. Εμεις θα μιλήσουμε με ντοκουμεντα!!! Δυο ειναι τα σεναρια. Το χωριο να πήρε την ονομασία του απο την εποχή της Εικονομαχίας (τσακώνονταν οι παπάδες με τους πολιτικούς-κομψά αυτό λέγεται θεολογική και πολιτική διαμάχη- που ξέσπασε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία κατά το μεγαλύτερο μέρος του 8ου και το πρώτο ήμισυ του 9ου αιώνα, αναφορικά με τη λατρεία των χριστιανικών εικόνων). Η Εικονομαχία διαίρεσε τους κατοίκους της αυτοκρατορίας σε Εικονομάχους και Εικονολάτρες. Οι τελευταίοι μάλλον έκρυψαν εικόνες στην περιοχή εδώ, οι οποίες δεν καταγράφτηκαν και έμειναν άγραφες, εξ ου και άγραφα. Η δεύτερη ειναι αυτή που μαθαίνουμε στο σχολείο, που οι Οθωμανοί δεν μπορούσαν να έρθουν εδω για να εισπράξουν τον ΕΝΦΙΑ και τους άλλους φόρους γιατί ο Κατσαντώνης και τα παλλικάρια του στήνανε καρτέρι στα αδίαβατα της περιοχής, με αποτέλεσμα, ο τότε Chuckαλώτος να είχε παραιτηθεί γιατί έχανε συνεχώς εφοριακούς....
Άγρια φυση που την απολαμβανουν ζωντανά μονο τα ματια μας, και μας μενει μια γλυκειά αναμνηση στη φωτογραφία. Ειναι το στένωμα του αγραφιώτη, που εγινε μετα απο εκατομμύρια χρόνια απο τη διάβρωση των υδάτων. Ολόκληρη η περιοχή ειναι γεμάτη ρέματα, σάρες και περαποτάμους του Αγραφιώτη.
Η δεύτερη μερα ξεκινά απο τα χαράματα. Ειναι γεματη με δράσεις.. ακολουθήστε μας.. έχει ανάβαση στη ψηλότερη κορυφή των αγράφων... στο Ντελιδίμι 2163μ..
Διονύσης και Χάρης μαζί με τα είδωλά τους που αντικατοπτρίζονται στα νερά του Αγραφιώτη.... Η διάσχιση του ποταμού γίνεται με πρωτόγονα μέσα... πρόχειρες σκαλωσιές πάνω απο το ποτάμι.. μέχρι...
Ο Αγραφιώτης εν δράση. Αν τυχει να διασχίσετε αυτό το πρόχειρο κατασκεύασμα-γέφυρα, θυμηθείτε ότι όχι και τόσο παλιά, οι ντόπιοι μπαίναν πρωτα μεσα στο νερό για να μετρήσουν το βάθος του και μετά βουρ με τα αυτοκίνητα.... ούτε αυτο το υποτυπώδες ξύλινο κατασκεύασμα δεν υπήρχε....
Στο σημείο συναντησης του Αγραφιώτη με το Ασπρόρεμα ειναι η γραφική γέφυρα "Μπλό", που βρίσκεται πανω στο μονοπάτι Ε4. Το σημειο αυτό ειναι γνωστό απο τους καγιακ-άδες που την ανοιξη το διασχίζουν, όταν ο Αγραφιώτης εχει πολύ νερό..
Μετά
το γεφύρι, το μονοπάτι συνεχίζει για το χωριό Αγραφα (περίπου 2 ώρες)
αφού ανέβει και κατέβει ραχούλες των χιλίων μέτρων!!! . Από τη θέση Μπλο ο χωματόδρομος συνεχίζει για 3 χιλιόμετρα ως τη διασταύρωση του Τρίδεντρου και στη συνέχεια για ακόμη 2,5 χιλιόμετρα ως τη διασταύρωση προς το Τροβάτο. Εκεί ειναι ο προορισμός μας. Πράσινα
τοιχώματα και νερά που πέφτουν σε μικρά καταρακτάκια, δημιουργούν ένα
από τα ομορφότερα σημεια της διαδρομής. Το λένε μικρό "Πάντα Βρέχει" οι
Ευρυτάνες και δεν έχουν και άδικο..
Το
στενωμα του Αγραφιώτη κοντά στη γέφυρα του Μπλο. Ο ποταμός έχει μήκος
50 περίπου χιλιόμετρα και πηγάζει στα βόρεια του Τροβάτο και στη λίμνη
Κρεμαστών. Πριν να δημιουργηθεί το φράγμα, ο Αγραφιώτης ενώνονταν με
τους ποταμούς Αχελώο και Μέγδοβα. Εκεί, στις πηγές του θα πάμε σήμερα.
Στο Τροβάτο.
Ειμαστε
στην Ι.Μ. του Αγ. Δημητρίου στο Τροβάτο. Λειτουργησε σαν εκκλησία μεχρι
τον Εμφύλιο όπου μετά μετετράπηκε (φιλοξένησε κατα άλλους) σε
Παιδαγωγικό Φροντιστήριο απο τους ΕΛΑΣίτες. Άλλωστε η περιοχή ήταν άντρο
των ανταρτών στον Εμφύλιο. Μετά τη λήξη του Εμφυλίου έγινε πάλι
εκκλησία όπου σημερα φυλλάσσεται τμήμα του Τιμίου Ξύλου..σύμφωνα με τη
μαρτυρία ντόπιου που μας ξενάγησε. Αυτός ειναι και ο λόγος που στην
είσοδο του χωριού υπάρχει πινακίδα που λέει ότι το χωριό φυλλάσσεται απο
σεκιούριτι!!! Το
τέμπλο της εκκλησίας στο Τροβάτο ήταν γνωστό ως δείγμα άριστης
ξυλογλυπτικής τέχνης (απορω πώς δεν το έχουν σηκώσει ολάκερο.. μιας και
δεν είδαμε ούτε ένα σεκιουριτά!!). Μεταξύ μύθου και ιστορικής αλήθειας
χάνονται οι πληροφορίες στο Διαδίκτυο για την εν λόγω εκκλησία που
χρονολογείται απο την εποχή της Άλωσης...
 |
| Θέα απο το Τροβάτο προς το Ντελιδίμι, ατέλειωτα αλπικα λειβαδια, καταπράσινη φύση |
 |
| Το αφορισμενο βουνό Τσούκα-Σάκα με μια μονο πρόσβαση και πολύ απότομη ορθοπλαγιά |
Το μονοπάτι δεν ειναι σηματοδοτημενο και δεν βρίσκεται ευκολα...χρειάζεται πορεία GPS... ξεκινά σχεδόν απο τη στάνη που βρίσκεται λίγο παρακάτω... έχουμε διασχίσει τις σάρες..τη σπηλιά και είμαστε λίγο πριν το διάσελο και την κορφή (εδω δεν φαίνεται).
Τα βουνα εδω ειναι γεμάτα απο πολύχρωμα λουλούδια και ανεμώνες. Σε αντίθεση πχ. με την Κρήτη, τα βουνα εδώ ειναι χωματοβούνια.
Διαδρομή
μεχρι την κορυφή των 2163μ. Ζέστη αποπνικτική αλλά και συννεφια
σχηματίζουν το παζλ ενός καιρού ιδιαίτερα ακατάλληλου για ορειβασία..
ακόμη και σε αυτό το ύψος.. Εκπληκτική θεα για πορτραίτο. Απο την κορυφή του Ντελιδίμι αντικρύζουμε τη γυρω περιοχή και τα καταπράσινα λειβαδια.....
Στην
επιστροφή κάνουμε μια παράκαμψη προς το χωριό Επινιανά για τη διάσχιση
του φαραγγιού του Ασπρορέματος. Έχει μήκος 6 χλμ. περίπου και βάθος
700μ. Το άγριο τοπίο, οι κατακόρυφοι βράχοι και τα διαδοχικά περάσματα
δημιουργούν ένα τοπίο απαράμιλλης ομορφιάς. Το φαράγγι υπάγεται στη
NATURA 2000.
Άλλοτε
πέτρινο και άλλοτε χωμάτινο, το μονοπάτι πότε ανηφορίζει και πότε
κατηφορίζει μέσα σε πυκνή βλάστηση που δημιουργεί συνθήκες κόλασης από
τη ζέστη της ημέρας. Το μονοπάτι αυτό ήταν η μοναδική δίοδος περάσματος
(με μουλάρια) απο χωριό σε χωριό.
Στην απέναντι ράχη του φαραγγιού υπάρχει η Ι.Μ Στάνας, το καύχημα των Αγραφιωτών. Φαίνεται να ειναι κτισμένη απο αετούς και όχι απο ανθρώπους!!!
Στο
τελευταίο τμημα του μονοπατιού υπάρχει σκαλισμενο μονοπάτι, που
σκάφτηκε κυριολεκτικά στο βράχο τη δεκαετία του '50 από τη ΜΟΜΑ και τους
ντόπιους. Οι άνθρωποι αυτοί, κρεμασμένοι με σκοινιά μέτρα πολλά πάνω
από την κοίτη του ρέματος έκτισαν πέτρα την πέτρα τα τοιχώματα που πάνω
τους πάτησε το μονοπάτι, έσκαψαν το βράχο βάζοντας τα φουρνέλα για τους
εκβραχισμούς.
 |
| Πανσέληνος στα Άγραφα. Πριν λίγο ξεπρόβαλε η Σελήνη απο το αντικρυνό βουνό, το Κάστρο |
Ο Κουκουρούντζος (1721μ) πάνω ακριβώς απο το χωριό άγραφα. Η πρόσβαση στην κορυφή γίνεται απο το χωριό αλλά και απο τα πατήματα και ανάβαση αρχικα στη Φουρκούλα.
Αφήσαμε τα αυτοκίνητα στη θεση με τα λειβαδια, που βόσκουν άλογα, και ακολουθόντας το χωματόδρομο για 3χλμ φθασαμε στο σημειο ανάβασης...
 |
| Η Χάιντι στα μέρη της. Τίποτε δεν δείχνει ότι δεν είμαστε Ελβετία. |
Απέναντι
δεξια ειναι το Τρίδεντρο (παλιά σλαύβικη ονομασία Βελισδόνι ) είναι ένα
πανέμορφο και παραδοσιακό χωριό κτισμένο στην πλαγιά της δυτικής όχθης
του Αγραφιώτη σε υψόμετρο 980 μέτρων. Κρυμμένο κάτω από κορυφές
Κοτρώνα, Αϊ-Λιάς, Καυκιά, Πετρωτά και Αγριοκυδωνιά είναι από μικρότερα
χωριά του δήμου με 50 μόνιμους κατοίκους το χειμώνα.
Το Κούκι (1608μ), η Σφενδάμη (1705μ) και στο βαθος η Ασημόραχι και η τσούκα-Σάκα ειναι μερικά απο τα βουνά που αντικρύζουμε απο την κορυφή.
 |
| Το χωριό Άγραφα απο την κορυφή του Κουκουρούντζου. Να' μασταν τώρα ανεμοπτεριστές!!! |
Ξεκινώντας την επιστροφή απο την κορυφή, επιλέξαμε μια ρεματια, που στην αρχή ήταν λουλουδιασμένη, μετά έγινε απότομη ορθοπλαγια και στο τέλος γκρεμός.... Ευτυχώς που οι άγριες φράουλες γλύκαναν λίγο τον πόνο μας...
Φωτογραφικό τρικ. Ειμαστε 20 Ιουνίου και ο ήλιος ειναι ακομη ψηλά. Κάπου εδω βρίσκεται βυθισμενη και η παλιά γεφυρα που πιθανότατα κτίστηκε στα μέσα του 17ου αιώνα από πρωτομάστορες της περιοχής. Την ονομασία «Τατάρνα» έλαβε από την κοντινή μονή Παναγία της Τατάρνας (ιδρυθείσα το 1556).
Κάτω
απο τα νερά της λίμνης Κρεμαστών βρίσκονται βυθισμένα 1) η πηγή της
Μαρδάχας, η μοναδική πηγή του Αχελώου κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, 2)
το βυζαντινό μοναστήρι της Επισκοπής, 3) το γεφύρι του Μανόλη που για
περισσότερα από 400 χρόνια συνέδεε τις δύο όχθες του ποταμού Αγραφιώτη,
4) η ιστορική μονοκάμαρη γέφυρα της Τατάρνας και 5) τα χωριά Άγιος
Βασίλειος και Σίδερα Τριχωνίδας.
No comments:
Post a Comment