Myrdal, Flam-Aurlandsfjord
Bergen-Osterfjord-Bergsåafossen
το ταξίδι συνεχίζεται
myVideo(Fram in Storms)
myVideo(Fram's contruction)
myVideo(Aurlandsfjord)
myVideo(Osterfjord)
Όποιο site και να ανοίξετε, σχετικά με τη Νορβηγία, θα βρεθείτε μπροστά στο ερώτημα "...πόσο κοστίζει ένα ταξίδι στη Νορβηγία...". Νομίζω, ότι για τους Νορβηγούς είναι ακριβή χώρα, όχι όμως και για τους τουρίστες. Διαφορετικά δεν μπορώ να εξηγήσω το γεγονός ότι πολλοί (κυρίως έλληνες) έρχονται στην πατρίδα για να φτιάξουν τα δόντια τους ή ως τουρίστες οι νορβηγοί και πριν φύγουν απο τις καλοκαιρινές τους διακοπές αγοράζουν απο ελληνικά φαρμακεία καμμιά ντουζίνα ασπιρίνες καθότι στη χώρα τους είναι πανάκριβες. Στο τελευταίο μου ταξίδι στη σκανδιναβική αυτή χώρα το ερεύνησα και δημοσιεύω σε avant-première τα αποτελέσματά μου. Ναι, ναι, μην γελάτε καθόλου!!
 |
| 2η διαδρομή: Oslo-Myrdal-Flam-Bergen |
Θα συμφωνήσω με την ακρίβεια στα αλκολούχα ποτά (η Guiness κοστίζει γύρω στα 12-14 ευρώ), ο σολωμός ιχθυοτροφείου γύρω στα 55 ευρώ/κιλό, οι γάρμπαρες στα 90 ευρώ/κιλό, το εισιτήριο στα λεωφορεία στα 4 ευρώ και 3-3,5ευρώ για τους senior, εντούτοις όμως στα buses μπορείτε να μην πληρώσετε καθόλου εισιτήριο, κανείς δεν θα σας ελέγξει (αλλά μην το πείτε σε κανέναν... αυτό μου είπε ο οδηγός του με καταγωγή απο κάποια αφρικανική χώρα). Το πλοιάριο για να γυρίσετε από το μουσείο Fram (10 λεπτά διαδρομής) κοστίζει 6 ευρώ. Η διαμονή μου στο citybox (σαν χόστελ αλλά δεν είναι χόστελ) σε μονόκλινο δωμάτιο-κουτί με μπάνιο κόστισε 70 ευρώ/ημέρα, ενώ τα υπέροχα φαλάφεθ του κούρδου (με τον οποίον γίναμε και φίλοι) κόστιζε 12 ευρώ. Η δίωρη ξενάγηση-επίσκεψή μου στην Όπερα (μέσω του viator) 14 ευρώ, το ίδιο και τα μουσεία Fram, Kon-Taki καθώς και το Nobel Peace Center. Εντούτοις η πίτσα έχει 20 ευρώ, αλλά μπορείτε να την βρείτε και φθηνότερη. Σάντουιτς κ.λπ. από 5-9 ευρώ. Ο καφές έχει την ίδια τιμή με το Κολωνάκι!
 |
| Fish market in Bergen |
Μπορώ να συνεχίσω τις συγκρίσεις αλλά δεν έχει νόημα. Καταλήγω στο συμπέρασμα, ότι οι πόλεις της Νορβηγίας είναι εξίσου ακριβές όπως η Νέα Υόρκη (εκεί, ένα κουτάκι μπύρα σε supermarket κοστίζει 10$), το Παρίσι ή η Ζυρίχη. Τα φάρμακα δεν επιδοτούνται και γιαυτό είναι ακριβότερα απο την Ελλάδα 4-5 φορές, που χωρίς συνταγή δεν αγοράζετε ούτε ασπιρίνες. Εντούτοις, το ρεκόρ ακρίβειας το έχουν τα αλκολούχα ποτά και τα supermarket όπου δεν πωλούν αλκοόλ μετά τις 6 το απόγευμα (νόμος του κράτους). Καταλαβαίνετε ότι τα ποσοστά αλκοολισμού είναι τόσο ψηλά που οι φόροι προσπαθούν να περιορίσουν το φαινόμενο. Η βενζίνη κοστίζει όσο και στην Ελλάδα, και μιλάμε για μια πετρελαιοπαραγωγό χώρα!
 |
| ...μην πλησιάζετε (Oslo center) |
 |
| 16 ευρώ το κόστος (Fram museum) |
Αν θέλετε να περιορίσετε το κόστος διαμονής σας, τότε επιλέγετε κάποιον ξενώνα (όπως το citybox) που να διαθέτει (κοινή) κουζίνα με ψυγείο και φούρνο μικροκυμάτων. Ψωνίζετε απο το σούπερμάρκετ, οι τιμές του οποίου είναι αρκετές προσιτές και σε κάποια είδη προσεγγίζουν τις τιμές Σκλαβενίτη. Έτσι έκανα και εγώ. Για κάτι όμως ποιό γκουρμέ, ας δώσετε μια φορά το βαλάντιό σας και να φάτε σε εστιατόριο της προκοπής. Θα σας κοστίσει γύρω στα 120 ευρώ για δυο άτομα.
 |
| citybox hotel: όλα στον αυτόματο πιλότο |
 |
| citybox, δωμάτιο των 20τμ |
 |
| ..όταν θέλεις να κλειδώσεις κάποιον στην τουαλέτα 😂 |
Παρόλη την ακρίβεια, ταξιδεύουμε σε αυτή την όμορφη χώρα για να δούμε το φυσικό της περιβάλλον, κυρίως τα φιόρδ και κάποιες γραφικές πόλεις. Ταξίδεψα στη Νορβηγία σε χαμηλή περίοδο και είχα κλείσει όλες τις διαμονές και τα εισιτήρια με τρένο αρκετά νωρίς. Βρέθηκα σε έντονες χιονοπτώσεις και ο ηλιόλουστος καιρός ήταν μάλλον περιορισμενος. Εντούτοις, αυτό δεν με πείραξε, τα πέρασα θαυμάσια. Τέλος, προτού επισκεφτείτε αυτή τη χώρα, καλό θα είναι να είστε αρκετά εξεικοιωμένοι με το smartphone σας. Όλες οι συναλλαγές και η καθημερινότητά σας βασίζονται σε εφαρμογές app του κινητού σας!
 |
| bus ticket in Oslo |
Oslo (Fram museum, Opera, Nobel Peace Center)
Είναι αλήθεια ότι στο Όσλο ήμουνα περαστικός και δεν είχα την πρόθεση να δω την πόλη σχολαστικά. Ο καιρός με ευνόησε (δεν έβρεχε) και το έριξα στο περπάτημα, σε μία πόλη που είναι βατή για πεζούς επειδή κυκλοφορούν πολύ λίγα αυτοκίνητα και στην πλειοψηφία τους είναι ηλεκτρικά (βενζινάδικο δεν είδα μέσα στην πόλη). Οι κάτοικοι χρησιμοποιούν τα πατίνια και σταματάνε στα φανάρια, ακόμη και στις πινακίδες STOP. Περίεργοι άνθρωποι αυτοί οι νορβηγοί, τηρούν το νόμο πιστά!
Πριν χίλια περίπου χρόνια (1040) ιδρύθηκε η πόλη του Όσλο απο τους περίφημους Βίκινγκς και αρχικά ονομαζόταν Ánslo. Έγινε πρωτεύουσα το 1300, καταστράφηκε από πυρκαγιά (1624), ξανακτίστηκε και μετονομάστηκε σε Christiania προς τιμή του βασιλιά Christian IV. Η νορβηγική υφολογία λέξεων δεν περιέχει συνήθως τα σύμφωνα c, h και γιαυτό το όνομα γράφτηκε ως Kristiania αν και ενοούσαν Christiania. Το νόμο Καποδίστρια χρησιμοποίησαν επίσης και οι νορβηγοί και έτσι το 1925 ενσωματώθηκαν όλοι οι γύρω οικισμοί σε μία πόλη δημιουργώντας ένα σύγχρονο και μεγάλο δήμο, το Όσλο.
 |
| νυκτερινή έφοδος της POLITI σε ύποπτο σπίτι |
Δεν επισκέφτηκα το Vigeland Park, ένα πάρκο γλυπτικής που θεωρείται σημαντικό τουριστικό αξιοθέατο και έργο ζωής τού δημιουργού του, Gustav Vigeland. Περιέχει γλυπτά από μπρούτζο, γρανίτη και σφυρήλατο σίδηρο. 'Οπως μου λένε, μέσα από στην περιήγηση θα δεις στιγμές του ίδιου του εαυτού σου. Εντούτοις, άλλα σημεία με τράβηξαν στο Όσλο, σημεία που σημάδεψαν την εποχή των εξερευνήσεων, στο Νότιο Πόλο (μουσείο Fram) αλλά και της διάσχισης του ειρηνικού πάνω σε μία σχεδία (μουσείο Kon-Tiki).
Το μουσείο Fram περιέχει όλη την ιστορία των νορβηγικών εξερευνήσεων, των πλοίων που χρησιμοποιήθηκαν αλλά και των σπουδαίων εξερευνητών με κύριους πρωταγωνιστές τούς Fridtjof Nansen και Roald Amundsen.
 |
| Nansen, ο σπουδαίος εξερευνητής που προηγήθηκε του Amundsen |
 |
| το πλοίο Fram |
 |
| συνθήκες συμπίεσης του πλοίου απο τους πάγους |
Το 1888 ο Fridtjof Nansen και οι συντρόφοι του έγιναν οι πρώτοι που διέσχισαν την ενδοχώρα της Γροιλανδίας κάνοντας σκι στον πάγο και πέρασαν το χειμώνα στο Godthaab (Nuuk) στη δυτική ακτή προτού πάρουν το πλοίο για τη Νορβηγία. Ήσαν οι πρώτοι (εκτός απο τους εσκιμώους) που είδαν το άγνωστο εσωτερικό της Γροιλανδίας. Κάποια χρόνια μετά (1911) ένας άλλος νορβηγός εξερευνητής φτάνει στο Νότιο Πόλο και υψώνει τη νορβηγική σημαία σε γεωγραφικό πλάτος 90° Nότιο. Ήταν ο αποτελεσματικός Roald Amundsen. Το μουσείο αφιερώνεται κυρίως σε αυτές τις δυο σπουδαίες προσωπικότητες.
 |
| Amundsen ο αποτελεσματικός, έφτασε πρώτος στο Νότιο Πόλο |
 |
| διάγραμμα της (μυστικής) πορείας του Amundsen και το χρονικό θανάτου της ομάδας του Scott |
Στις 24 Ιουνίου 1893 το πλοίο Fram ξεκίνησε την πρώτη του αποστολή (με αρχηγό τον Nansen) κατά μήκος της απόκρημνης ακτής της Νορβηγίας με προορισμό τα Νησιά της Νέας Σιβηρίας. Το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους το πλήρωμα συνάντησε πάγους και αναγκάστηκε να σταματήσει την πορεία του. Ο Nansen συνέχισε για το Βόρειο Πόλο με σκι και καγιάκ, καθότι η περιοχή είχε επιπλέοντες πάγους σε συνεχή κίνηση (σε αντίθεση με την Ανταρκτική που είναι ήπειρο με έδαφος) φθάνοντας σε γεωγραφικό πλάτος 86° 14" Βόρειο.
 |
| ντύσιμο αρκούδας απαιτούν οι πολικές εξερευνήσεις |
 |
| είναι μόνο σαρκοφάγο ζώο γιαυτό έχει ελάχιστες πλέον ελπίδες να επιζήσει |
Το Fram, με το υπόλοιπο πλήρωμα συνέχισε να παρασύρεται προς τα δυτικά κατά μήκος του 85ου παραλλήλου και υποβαλόταν συνεχώς σε μεγάλη καταπόνηση και πίεση καθώς τεράστια κομμάτια πάγου αναδυόντουσαν και το συμπίεζαν πλευρικά. Σε αντίθεση με ένα άλλο εξερευνητικό πλοίο (Καρτερία) το Fram ήταν έτσι κατασκευασμένο ώστε να άντεχε τη συμπίεση γλυστρώντρας κάθε φορά προς την επιφάνεια του πάγου. Στο μουσείο υπάρχει ειδικό βίντεο που δείχνει την κατασκευή του και την ανάδυσή του στην περίπτωση συμπίεσης. Η πιό κρίσιμη μέρα του ήταν η 13 Αυγούστου 1896, στη βόρεια ακτή του Δυτικού Σβάλμπαρντ, όταν το Fram γλύτωσε απο ολική καταστροφή χάριν της κατασκευής του. Ήταν μία από τις πιο πετυχημένες αποστολές σε περιοχές της γης που δεν είχε επισκεφτεί ποτέ ο άνθρωπος.
 |
| Fram, που το θαυμάζεις από όλες τις πλευρές του |
Το Fram έκανε και δεύτερη αποστολή, αλλά η σπουδαιότερη ήταν η τρίτη, όταν ο Amundsen έλαβε την άδεια να το χρησιμοποιήσει στην αποστολή (1910) της Ανταρκτικής. Μία αποστολή που κρατήθηκε απολύτως μυστική (ακόμη και απο το πλήρωμα) λόγω του μεγάλου ανταγωνισμού με τον άλλον μεγάλο εξερευνητή Scott, που την ίδια περίοδο (τέλη του 1911) προσπαθούσε και αυτός να φτάσει στο Νότιο Πόλο.
 |
| το κατάστρωμα, που "βίωσα" τη δύνη του Νότιου Ατλαντικού Ωκεανού |
Αυτό το σπουδαίο πλοίο θαυμάζουμε ατόφιο μέσα στο μουσείο, όπου μπορείς να επισκεφτείς τους χώρους του, να παίξεις πιάνο με τους μούτσους, να σου ετοιμάσει ψαρικά ο μάγειρας ή να συζητήσεις στην καμπίνα με τον Nansen. Και όταν ανέβεις στη γέφυρα θα γίνεις μάρτυρας των θαλασσοταραχών που ένοιωθε καθημερινά το πλήρωμα κάτω απο το γεωγραφικό πλάτος 70° Νότιο, όπως ο Πλοίαρχος Κουκ (πολλά χρόνια πριν) είχε προειδοποιήσει ότι η περιοχή αυτή ήταν πρακτικά αδιάβατη. Οι νορβηγοί έχουν φτιάξει μια έξυπνη πολυμεσική εφαρμογή και προβάλλουν στους τοίχους του μουσείου μια θυελλώδη θάλασσα με μεγάλο ύψος κυμάτων όπου έχεις την εντύπωση ότι κουνιέσαι και εσύ μαζί με το πλοίο και προσπαθείς κάπου να πιαστείς.
Το πλοίο Fram άντεξε σε τρεις σπουδαίες αποστολές χάριν της ικανότητας τού σχεδιαστή και των καραβομαραγκών να κατασκευάσουν ένα έξυπνο σκαρί, ειδικά για τους πάγους και κατάφερε να επιστρέψει μετά απο ταξίδια σε αχαρτογράφητα νερά και μη χαρτογραφημένες περιοχές. Από το 1936 εκτίθεται στο μουσείο, που φέρνει το όνομά του. Σε αντίθεση με το Fram, το Καρτερία του Shackleton δεν τα κατάφερε, βυθίστηκε στη θάλασσα Wedell (Ανταρκτική) και το Μάρτιο 2022 βρέθηκε σε βάθος 3000 μέτρων.
 |
| οι πρωταγωνιστές των εξερευνήσεων, στο βάθος ο Amundsen |
Το μουσείο Kon-Tiki. Ο Thor Heyerdahl (1914-2002) ήταν νορβηγός εξερευνητής, εθνογράφος και βιολόγος με εξειδίκευση στη ζωολογία και τη βοτανολογία. Έγινε γνωστός από μία αποστολή, όταν διέσχισε τον Ειρηνικό Ωκεανό πάνω σε μια χειροποίητη ξύλινη σχεδία. Το όραμα της αποστολής ήταν να αποδείξει ότι ο αρχαίος άνθρωπος μπορούσε να έχει κάνει μακρινά θαλάσσια ταξίδια (με πρωτόγονες σχεδίες εκμεταλλευόμενος τα ρεύματα των θαλασσών), δημιουργώντας επικοινωνία με άλλες ξένες κοινωνίες και πολιτισμούς.
 |
| ο νορβηγός Thor Heyerdahl |
 |
| η σχεδία του Thor, πρωτόγονη μορφή rafting |
O Thor ενδιαφερόταν για την πολυνησιακή λαογραφία και πίστευε ότι στα νησιά του Ειρηνικού είχε εγκατασταθεί μια αρχαία φυλή με επικεφαλής το μυθικό ήρωα Kon-Tiki. Αποφάσισε να αποδείξει τη θεωρία του αντιγράφοντας το θρυλικό ταξίδι. Στις 28 Απριλίου 1947, ο Thor και άλλοι πέντε περιπετειώδεις τύποι απέπλευσαν από το Περού με μια σχεδία για τα νησιά Tuamotu (βρίσκονται στο μέσο του Ειρηνικού ωκεανού, κάτω απο τον Ισημερινό). Μετά από τρεις μήνες στην ανοιχτή θάλασσα, αντιμέτωποι με μαινόμενες καταιγίδες, φάλαινες και καρχαρίες, είδαν στεριά, το πολυνησιακό νησί Πούκα Πούκα.
 |
| εκμεταλλευόμενοι τα θάλασσια ρεύματα έφτασαν στην Πολυνησία το ίδιο έκαναν και οι αρχαίοι πολιτισμοί;; |
Ο Heyerdahl έκανε και άλλα ταξίδια για να αποδείξει τη δυνατότητα επαφής μεταξύ αγνώστων κοινωνιών, ιδιαίτερα με την αποστολή Ra II (1970), όταν έπλευσε από τη δυτική ακτή της Αφρικής στα Μπαρμπάντος με μια βάρκα από καλάμι από πάπυρο.
 |
| νέα αποστολή (RA II) με αιγυπτιακή σχεδία |
 |
| επιστροφή στο Όσλο μεσω θαλάσσης |
Το αρχείο του Thor Heyerdahl προστέθηκε (2011) στο UNESCO's Memory of the World Register και περιλαμβάνει όλα τα ταξίδια του, από το 1936 που νιόπατρος γαρ ξεκίνησε με τη γυναίκα του ένα ερευνητικό ταξίδι στο νησί Fatu Hiva (ποιός να το ξέρει άραγε) μέχρι το τελευταίο του ταξίδι (2002) στην χώρα των αγγέλων. Περιλαμβάνει φωτογραφική συλλογή, ημερολόγια, ιδιωτικές επιστολές, σχέδια αποστολών, άρθρα, αποκόμματα εφημερίδων και πρωτότυπα χειρόγραφα βιβλίων και άρθρων. Πολλά απο αυτά εκτίθενται και στο ομώνυμο μουσείο.
Όπως την βλέπεις από απέναντι, η Norwegian National Opera & Ballet είναι ένα κόσμημα για την πόλη του Όσλο, ένα αρχιτεκτονικό αριστούργημα, όπως δηλώνουν οι αναγνώστες τού Tripadvisor και συνεχίζουν "...ακόμη και αν δεν καταφέρεις να παρακολουθήσεις μία παράσταση όπερας ή μπαλλέτου, μην παραλείψεις να κάνεις μια βόλτα στην οροφή της..." και φυσικά δεν το παρέλειψα, αποζημειώθηκα μάλιστα και με το παραπάνω, όπως και στην περιήγηση των χώρων της που ακολούθησε μετά.
 |
| The Norwegian National Opera & Ballet |
Πρόκειται για ένα νέο θέατρο που σχεδιάστηκε απο νορβηγούς αρχιτέκτονες και κατασκευάστηκε το 2007. Καταλαμβάνει τεράστιους χώρους, που νομίζεις ότι είσαι σε εργοστάσιο παρά σε θέατρο. Είναι ένα ολόλευκο κτήριο με σκοπό να συμβολίζει το χιόνι και τους παγετώνες.
Η Νορβηγία είναι ίσως η μοναδική χώρα της Ευρώπης που επιτρέπεται να πας σχεδόν παντού (δεν υπάρχει το Απογορεύεται η Είσοδος), έτσι ξεκινάς τη μέρα σου με έναν περίπατο στη σκεπή της Όπερας, από έχεις εξαιρετική θέα προς το λιμάνι αλλά και προς την πόλη, μια πόλη ανοικτή σε καινοτόμες ιδέες, ειδικά στο χώρο της αρχιτεκτονικής, όπου διαρκώς μεταμορφώνεται με την κατασκευή κτιρίων σύγχρου design.
Η συνάντηση με την ξεναγό είχε καθοριστεί για τις 10.00 το πρωί και όλοι μας (γύρω στα 20 άτομα) ήμασταν συνεπείς στο ραντεβού μας. Αρχίσαμε από τα κατασκευαστήρια των παρασκηνίων, ένας τεράστιος χώρος που εδώ κατασκευάζονται τα διάφορα σκηνικά των θεατρικών έργων. Ανεβαίναμε και κατεβαίναμε τους ορόφους, περνούσαμε από αίθουσες σχεδιαστών διοραμάτων (ένα προστάδιο μοντέλων πριν την τελική κατασκευή τους), αίθουσες μπαλλέτου και αίθουσες ενδυμασιών τύπου Άμλετ ή ευγενών της βικτωριανής εποχής.
 |
| εδώ χώρος παρασκηνίων! |
 |
| ενδυμασίες για μαρκήσιους και μπαλλαρίνες |
 |
| διόραμα πριν την τελική του κατασκευή |
Διασχίζαμε τους διαδρόμους εντοιχισμένους με ξύλο νορβιγικής ελάτης μέχρι που φτάσαμε στα πάνω θεωρεία ενός αμφιθεατρικού χώρου με 1400 περίπου καθίσματα. Από εδώ απολαμβάνεις την παράσταση. Την εποχή που βρέθηκα στο Όσλο δεν υπήρχαν παραστάσεις και γιαυτό αρκέστηκα μόνο στα της ξενάγησης.
 |
| η όπερα του Όσλο |
Στην πλατεία Δημαρχείου του Όσλο, ένας παλιός σιδηροδρομικός σταθμός ανακατασκευάστηκε (1989) για να δημιουργήσει ένα κέντρο με χώρους εκδηλώσεων και pop-up γκαλερί. Εδώ στεγάζεται το Nobel Peace Center με εγκαίνια (2005) παρουσία της βασιλικής οικογένειας και της βραβευθείσας με το Νόμπελ Ειρήνης κενυάτισας Wangari Maathai, της πρώτης αφρικανής γυναίκας που τιμήθηκε με το βραβείο Ειρήνης.
 |
| Nobel Peace Center |
Θεωρείται ένα απο τα πιό δημοφιλή μουσεία της Νορβηγίας και βρίσκεται κοντά στο Δημαρχείο του Όσλο, εκεί όπου γίνεται η τελετή απονομής του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης στις 10 Δεκεμβρίου εκάστου έτους, στην ημερομηνία θανάτου του Alfred Nobel.
 |
| η αίθουσα του Δημαρχείου που γίνονται οι πονομές |
 |
| μόνο οι εν ζωή μπορούν να διεκδικήσουν το βραβείο |
 |
| το χρυσό μετάλλιο αξίας 1 εκ. ευρώ... |
 |
| ...ίσως να με καλέσουν του χρόνου, πάντως εγώ ήρθα φέτος |
Αν και ο Νόμπελ ήταν σουηδός, εντούτοις για λόγους που δεν είναι απολύτως σαφείς, ο Νόμπελ αποφάσισε το βραβείο ειρήνης να απονέμεται στη Νορβηγία και τα άλλα βραβεία στη Σουηδία. Οι ιστορικοί υποπτεύονται ότι ο Νόμπελ απεχθανόταν τη μιλιταριστική Σουηδία και γιαυτό προτίμησε την ειρηνική Νορβηγία. Ίσως να έχουν δίκιο γιατί κάτι ανάλογο συνέβαινε και με το Νόμπελ Μαθηματικών, που ουσιαστικά δεν υπάρχει. Ίσως, ο Νόμπελ ήθελε να "τιμωρήσει" τους μαθηματικούς, επειδή έπιασε τη "γυναίκα" του με γνωστό μαθηματικό της εποχής εκείνης!!! Βέβαια, η υπόθεση αυτή έχει καταρριφθεί αλλά ποιός το πιστεύει. Ας δούμε λοιπόν ποιός ήταν ο Alfred, μέσα απο τους χώρους του κέντρου, και μετά κρίνουμε.
 |
| το οικογενειακό δένδρο είχε χρήματα, μετοχές, βιομηχανίες |
 |
| Bertha, τον παράτησε για έναν αριστοκράτη |
 |
| η πρώτη αγάπη, Alexandra, δεν τον παντρεύτηκε |
Κάθε χρόνο, αρχής γενομένης το 1901, τον Οκτώβριο ανακοινώνονται και στις 10 Δεκεμβρίου απονέμονται τα έξι διάσημα Βραβεία Νόμπελ (αξίας ενός εκατομμυρίου ευρώ το καθένα) στις επιστήμες Φυσικής, Χημείας, Ιατρικής, Λογοτεχνίας, Ειρήνης και Οικονομικών. Δηλαδή, κάθε χρόνο δίνονται 6 εκ ευρώ, οπότε συνολικά έχουν δοθεί πάνω απο 700 εκ. ευρώ μόνο για τα βραβεία. Από που έχουν βρεθεί τόσα χρήματα; Αυτά προέρχονται απο τη διαθήκη του Alfred Bernhard Nobel (1833-1896) που ήταν χημικός στο επάγγελμα, αλλά και μηχανικός και εφευρέτης του Δυναμίτη, μιάς μορφής Νιτρογλυκερίνης αλλά πολύ πιο ασφαλέστερης. Ισχυριζόταν ότι οι εφευρέσεις του στόχευαν στο καλό της ανθρωπότητας, αλλά στην πράξη οι άνθρωποι τις χρησιμοποιούσαν για να αλληλοσκοτώνονται.
 |
| ένα timeline δείχνει την ανάδειξη των βραβευθέντων |
Όπως διαβάζω σε σχετική ιστοσελίδα, την αντικειμενικότητα της οποίας δεν μπορώ να ελέγξω, ο Nobel σοκαρίστηκε όταν διάβασε το εξής σε γαλλική εφημερίδα:"...πέθανε ο έμπορος του θανάτου, που πλούτιζε πουλώντας δυναμίτη να σκοτώνονται οι άνθρωποι πιο γρήγορα από ποτέ...". Η γαλλική εφημερίδα είτε το έκανε επίτηδες ή είχε μπερδέψει τα αδέλφια, επειδή εκείνες τις ημέρες είχε πεθάνει ο αδελφός του Ludwig. Τότε ήταν που σκέφτηκε ότι έπρεπε να κάνει κάτι εντυπωσιακό για την υστεροφημία του. Στην τελευταία του διαθήκη (1895) όριζε ένα μεγάλο ποσό για τα ετήσια βραβεία που θα είχαν το όνομά του.
 |
| σκέψεις για ένα Nobel Foundation |
Ο Νόμπελ ήταν πολύ εφυής και άνθρωπος χαμηλών τόνων. Είχε έντονες ερωτικές σχέσεις με τρεις γυναίκες, που σημάδεψαν τη ζωή του, κάθε μια με διαφορετικό τρόπο, καμμία όμως δεν παντρεύτηκε! Η πρώτη, Alexandra, δεν δέχτηκε να τον παντρευτεί όταν ήταν νέος. Η δεύτερη, Bertha, τον παράτησε για να παντρευτεί έναν αριστοκράτη, ενώ με την τρίτη, Sophie, ήσαν μαζί 18 περίπου χρόνια και η σχέση τους διαταράχτηκε από κάποιο τρίτο πρόσωπο. Όπως υποστηρίζουν οι ιστορικοί-κουτσομπόληδες, δεν αποδεικνύεται κάποια ερωτική σχέση με τον επίμαχο μαθηματικό, ώστε να αποκλείσει δια παντός τους μαθηματικούς απο το βραβείο Νόμπελ, εξ αιτίας δηλαδή του Mittag-Leffler, του διαπρεπή αυτού καθηγητή μαθηματικών, που θεωρήθηκε η πέτρα του σκανδάλου.
 |
| η νικήτρια του 2023: Narges Mohammasi |
Σήμερα, τα βραβεία Νόμπελ τα διαχειρίζεται το Nobel Foundation, το κληροδότημά του, με περιουσία περίπου μισό δισεκατομμύριο δολάρια, δηλαδή έχει χρήματα για απονομές μέχρι τον Αιώνα τον Άπαντα.
Myrdal, Flam-Aurlandsfjord
Ξεκινώ πρωί απο το Όσλο με καιρό μάλλον χειμερινό. Η πρόγνωση έδινε έντονες χιονοπτώσεις με δυνατό άνεμο. Το Expres 63 για Bergen ήταν στην ώρα του. Μπαίνω και κάθομαι στα αναπαυτικά καθίσματα Α' θέσης και απολαμβάνω τη διαδρομή. Λέγεται ότι είναι από τις πιό ωραίες διαδρομές της Νορβηγίας επειδή το τρένο διέρχεται απο φαράγγια, απότομα βραχώδη όρη και χιονισμένη ύπαιθρο.
Μετά από 4 περίπου ώρες φτάνουμε στο Myrdal (866μ υψ.), έναν απομακρυσμένο ορεινό σταθμό που λειτουργεί ως διασταύρωση μεταξύ της σιδηροδρομικής γραμμής Όσλο-Μπέργκεν και του διάσημου σιδηροδρόμου Flåmsbana, που διασχίζει απόσταση 20 χλμ προς το Flam σε μια διαδρομή απείρου κάλλους.
 |
| παγωμένα τοπία |
 |
| σε υψόμετρο περίπου 800μ επικρατεί έντονη χιονόπτωση με -10C |
 |
| θολό τοπίο απο τη σφοδρή χιονόπτωση |
 |
| μετεπιβίβαση στο Flamsbana |
Το τρένο, με παραδοσιακά καθίσματα 3ης θέσεως, όπως τα παλιά βαγόνια της ΣΠΑΠ, τρέχει με χαμηλή ταχύτητα, διέρχεται μέσα από τούνελ, κορνάρωντας και σταματώντας στον παγωμένο καταρράκτη Klosfossen, όπου οι ταξιδιώτες αποβιβάζονται για να φωτογραφίσουν την περιοχή. Με το ζόρι τούς μάζευε ο εισπράκτορας για να συνεχίσει το τρένο την καθοδική του πορεία προς το Flam περνώντας μέσα απο ονειρώδη περάσματα και άλλους καταρράκτες, όπως ο καταρράκτης Rjoandefossen με ύψος 241μ και που είναι ορατός από τη σιδηροδρομική γραμμή Flåm.
 |
| ο καταρράκτης Klosfossen ολικά παγωμένος |
 |
| ο καταρράκτης Rjoandefossen με ύψος 241μ |
 |
| τερματικός σταθμός Flam |
To Flam βρίσκεται στη νότια άκρη του Aurlandsfjord και περιβάλλεται από ψηλά βουνά, παρουσιάζει ένα όμορφο θέαμα σε όλες τις εποχές του χρόνου. Έχει ένα Μουσείο Σιδηροδρόμων, μάλλον αδιάφορο όπου θα χάσετε το χρόνο σας, καλύτερα πάρτε το catamaran μέχρι το Gudvangen.
 |
| θαλάσσια διαδρομή μέσα απο τα fjord |
Έφτασα στο Flam γύρω στις 14.30 και δεν πρόλαβα το catamaran για ένα μικρό tour στο Aurlandsfjord, ένα από τα πιο γραφικά φιόρδ της χώρας. Κοιτάζοντας στο google map παρατηρώ ότι αυτό το Fjord αποτελείται από ένα δαιδαλώδες σύμπλεγμα θαλάσσιων περασμάτων που μαζί με το Nærøyfjord θεωρούνται από τα ομορφότερα της Νορβηγίας.
Για να μην χάσω αυτό το πρωτόγνωρο θέαμα, παίρνω το λεωφορείο των 16.10 που θα με πάει στο Gudvangen, εκεί φτάνει το Catamaran που επιστρέφει στο Flam στις 17.30. Η τιμή του εισιτηρίου one way είναι 550ΝΟΚ (γύρω στα 50 ευρώ σε μια 2ωρη κρουαζιέρα). Η διαδρομή προς το Gudvangen είναι αποκλειστικά μέσα σε τούνελ, αν δεν προσέξεις το προσπερνάς και με αφηρημένο οδηγό σε κατεβάζει ένα χιλιόμετρο μακρύτερα!
Το Gudvangen είναι ένα έρημο χωριό με όμορφα σπίτια που δεν κυκλοφορεί κανείς. Μόνο τουρίστες βλέπεις που έρχονται οργανωμένα. Μόνο εγώ είμαι αυτο-οργανούμενος!
Το "fjord" είναι μια προϊστορική ινδοευρωπαϊκή λέξη, που την χρησιμοποίησαν οι Βίκινγκς και σημαίνει "περνάω, διασχίζω" με την έννοια που έχει και η λέξη "ταξιδιωτικός ναύλος". Είναι από τις λίγες νορβηγικές λέξεις που έχουν υιοθετηθεί διεθνώς. Πρόκειται για ένα βαθύ, στενό και επίμηκες θαλάσσιο πέρασμα που περικλείεται από απόκρημνες πλευρές. Σχηματίστηκαν την εποχή των παγετώνων, που όταν έρρεαν παρέσερναν οτιδήποτε έβρισκαν μπροστά τους. Κατέτρωγαν το έδαφος σχηματίζοντας με τον καιρό βαθιές αυλακώσεις και το θαλασσινό νερό τις πλυμμύρισε σε σχήμα U. Έτσι, θεωρούνται θαλάσσιες κοιλάδες που συχνά περιβάλλονται από εντυπωσιακά ορεινά τοπία. Fjord δεν υπάρχουν μόνο στη Νορβηγία (Sognefjord, 203χλμ και το Hardanger Fjord, 179χλμ κ.ά.), αλλά και στην Αλάσκα, Χιλή, Νέα Ζηλανδία και Γροιλανδία, εκεί όπου βρίσκεται το μακρύτερο φιόρδ στον κόσμο (Scoresby Sund) μήκους 350 χλμ. Ανήκουν στον κατάλογο της UNESCO ως μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς ήδη από το 2005.
Βρίσκομαι πάνω στο catamaran και έχω την αίσθηση οτι μου ανήκει. Είμαι μόνος μου, μαζί με μια κινέζα φωτογράφο, που και οι δυό μας αποθανατίζουμε το τοπίο (έστω και λίγο μουντό λόγω καιρού), ενώ το πλοίο πλέει αθόρυβα, είναι ηλεκτρικό. Οι μόνοι ήχοι που συλλαμβάνουν τα αυτιά μου είναι οι ριπές των 8-9 μποφώρ που διαατρυπούν αυτή τη γαλήνια ομορφιά. Ο αέρας είναι πολύ κρύος, οι συνθήκες δύσκολες. Το ντύσιμό μου με κρατά ζεστό, τουλάχιστον μέχρι ώρας.
Στέκομαι στο κατάστρωμα με τρία layers και τη GoPro στα χέρια μου και καταγράφω κάθε ανάγλυφο των βουνών που περικλείουν μικρά ψαροχώρια δημιουργώντας "έργα τέχνης της ίδιας της φύσης", όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το National Geographic Society.
Στις 19.30 φτάνω στο Flam με ψιλόβροχο και πηγαίνω κατευθείαν στο μοναδικό (πανάκριβο) ξενοδοχείο της περιοχής. Επικρατεί θαλπωρή. Από τη γυάλινη οροφή του δωματίου μου χαζεύω τα δάκρυα της βροχής που μελαγχολικά κυλούν πάνω στο γυαλί, ακούω ισπανική μουσική και ετοιμάζομαι για την επομένη μέρα.
Bergen-Osterfjord-Bergsåafossen
Φθάνοντας στο Bergen νομίζεις ότι βρίσκεσαι στο παρελθόν (περίπου 12. αιώνα), τότε που ξεκίνησε η ιστορία της πόλης, γιατί τίποτε δεν φαίνεται να έχει αλλάξει απο την εποχή εκείνη. Αλλά και αργότερα (14.-16. αιώνας) με τη δημιουργία της Χανσεατικής Ένωσης (κάτι ανάλογο με τη σημερινή ΕΕ) η ζωή κυλούσε με τους ίδιους (εμπορικούς) ρυθμούς. Το λιμάνι είναι γεμάτο με τεράστια αλιευτικά που με τα δίκτυα τους μαζεύουν χιλιάδες τόννους ψαριών (όλων των ειδών), τα μεταφέρουν στην ιχθυόσκαλα και με τη μορφή χρηματiστηρίου τα πωλούν, όπου μετά, εσύ και εγώ, τα αγοράζουμε απο την περίφημη Ψαραγορά (Fishmarket) που χρονολογείται από τότε.
Μπορεί τότε να μην υπήρχαν κινέζοι και γιαπωνέζοι τουρίστες, υπήρχαν όμως κέλτες, βίκινγκς και τεύτονες (γερμανικά φύλα) που αλώνιζαν την ιστορική συνοικία Bryggen, ένα από τα αρχαιότερα λιμάνια της Βόρειας Ευρώπης με τα χαρακτηριστικά ξύλινα σπιτάκια και τις τριγωνικές σκεπές, η οποία καθιερώθηκε ως κέντρο εμπορίου από τον 12. αιώνα. Το 1350 ιδρύθηκε η Χανσεατική Ένωση με αντιπροσωπείες σε πολλές πόλεις της βόρειας Ευρώπης, περιλαμβανομένου και του Bergen. Ακόμη και σήμερα, στη Γερμανία επικρατεί η ονομασία "χανσεατική πόλη", όπως είναι το Αμβούργο, το Λύμπεκ και η Βρέμη. Βέβαια, κάποιοι το αμφισβητούν, αλλά αν κυττάξεις τις πινακίδες κυκλοφορίας γερμανικών αυτοκινήτων (HH=Hansa Hamburg, HB=Hansa Bremen) επιβεβαιώνεις ότι χανσεατική πόλη δεν είναι μόνο το Bergen.
Το Bryggen, η σημερινή παλιά πόλη (old town) του Bergen δεν έχει αλλάξει καθόλου μετά την ανοικοδόμησή του από την εποχή της μεγάλης πυρκαγιάς του 1702. Τα κτίρια είναι κατασκευασμένα από ξύλο σύμφωνα με την παράδοση, σπάνια κυκλοφορούν αυτοκίνητα στα σοκάκια, ενώ οι ζαρντινιέρες με τα κρινάκια ζωντανεύουν με το χρώμα τους κάθε παραθυρόφυλλο. Οι αστικές αυτές κοινωνίες, μια σειρά από διώροφα σπιτάκια, ονομάζονταν με το μεσαιωνικό όνομα "gård" και φιλοξενούσαν τους γερμανούς εμπόρους. Σήμερα ονομάζονται AirBnB. Βλέπετε ότι τίποτε δεν έχει αλλάξει απο τότε, απλά μόνο η ονομασία. Το Bryggen είναι must! πρέπει να το επισκεφτείτε.
Στο Bergen είναι ευκαιρία να δω και το περίφημο Osterfjord με το τελευταίο τμήμα να ενώνεται σε ένα στενό κανάλι που καταλήγει στον οικισμό (τρία σπίτια και μία ταβέρνα) Mostraumen. Εκεί βρίσκεται και ο μεγάλος καταρράκτης Bergsåafossen, που μέσα από βραχώδη περάσματα, τα αφρισμένα νερά του καταλήγουν δέκα μέτρα πιο μακρυά απο το catamaran της εταιρείας Mostraumen fjord cruise με την οποία έκανα την 4ωρη κρουαζιέρα.
 |
| η διαδρομή στο osterfjord και τον καταρράκτη Bergsåafossen |
Όπως γράφει το Tripadvisor, η κρουαζιέρα αυτή είναι μεν δημοφιλής αλλά όχι τόσο θεαματική όσο άλλων στη γύρω περιοχή. Εντούτοις παίρνετε μια πρώτη γεύση ...τί εστί φιόρδ! Το πλοίο είναι άνετο, αλλά γεμάτο κόσμο, έχει καφετερία σε τιμές Νορβηγίας(!!) και, αν ο καιρός είναι ηλιόλουστος, η μέρα αυτή θα σας μείνει αξέχαστη. Συνήθως όμως είναι βροχερή με δυνατό κρύο άνεμο. Συνιστάται πολύ καλό ντύσιμο με αντιανεμικό φουλ και κουκούλα στο κεφάλι, αν θέλετε να απολαύσετε το τοπίο στο κατάστρωμα, διαφορετικά η σάλα του πλοίου θα σας αποζημειώσει για την επιλογή σας χωρίς τον κίνδυνο να πάθετε ψύξη, όπως έπαθα εγώ.
Η διαδρομή ακολουθεί τη δεξιά πλευρά του φιορδ και διέρχεται απο μικρούς οικισμούς με το ίδιο στυλ σπιτιών όπως και στο Bergen. Όταν στενεύει πλέον το φιορδ, η αριστερή πλευρά είναι γεμάτη απο καταρράκτες και απότομες βραχώδεις πλαγιές σε απόχρωση μαύρου-καφετί γρανίτη.
Έμενα στην ίδια αλυσίδα ξενοδοχείων (citybox) όπως και στο Όσλο και απέναντί μου ήταν ένα σούπερμάρκετ. Ψώνιζα απο εκεί και ψιλο-μαγείρευα στο ξενοδοχείο που είχε όλα τα comfort. Η μπύρα όμως στους χώρους του απαγορευόταν δια ροπάλου κάτι που τόμαθα όταν ήταν ήδη αργά, τις είχα πιεί. Ξημερώνει η επομένη μέρα, πάλι βροχερή και μουντή. Με το τραμ No.1 πηγαίνω στο αεροδρόμιο για να πάρω την πτήση για τον επόμενο προορισμό. Αυτό το ταξίδι είναι διαρκείας.....